8 tháng đầu năm 2021, CPI bình quân tăng 1,79% và lạm phát cơ bản nhích nhẹ 0,9% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân tăng chủ yếu là do ảnh hưởng của dịch bệnh covid 19 nhiều địa phương thực hiện giãn cách xã hội, người dân hạn chế ra đường dẫn đến nhu cầu dự trữ lương thực tăng cao, nguồn cung bị hạn chế… Trước tình hình này để kiểm soát lạm phát những tháng cuối năm theo đúng mục tiêu Quốc hội đã đề ra, thì bộ tài chính và tổng cục thống kê đã đề xuất đưa ra một số biện pháp nhằm bình ổn thị trường.
Tình hình giá cả 8 tháng đầu năm 2021
Theo đánh giá của các chuyên gia. Diễn biến giá cả 8 tháng đầu năm 2021 cho thấy khả năng kiểm soát chỉ số giá (CPI) cả năm dưới 4% như mục tiêu đề ra là “trong tầm tay”. Bởi CPI bình quân 8 tháng đầu năm 2021 chỉ tăng 1,79% so với cùng kỳ năm trước. Mức tăng thấp nhất kể từ năm 2016. Lạm phát cơ bản bình quân 8 tháng đầu năm 2021 nhích nhẹ 0,9% so với cùng kỳ năm trước.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính, công tác quản lý, điều hành giá, kiểm soát lạm phát cần tiếp tục thực hiện một cách thận trọng, linh hoạt và chủ động.
Tình hình giá cả những tháng cuối năm 2021
Dự báo về tình hình giá cả những tháng cuối năm. Một số chuyên gia cho rằng, giá nhiên liệu như xăng dầu, khí hoá lỏng (LPG) sẽ khó có thể tăng đột biến. Do mức giá hiện nay đã ở mức cao. Tuy nhiên, lo ngại về các biến chủng của virus tiếp tục lây lan mạnh hơn tại một số quốc gia. Và yếu tố tâm lý có thể tác động đan xen đến mặt bằng giá.
Giá cả lương thực thực phẩm
Giá gạo dự báo có thể tăng nhẹ trong những tháng cuối năm. Do nhu cầu nhập khẩu của các thị trường chính vẫn duy trì ở mức cao.
Giá thịt lợn cơ bản ổn định. Nhưng không loại trừ khả năng có thể tăng nhẹ trở lại. Do các yếu tố đầu vào như thức ăn chăn nuôi, con giống ở mức cao. Tuy vậy, mức giá không thể tăng mạnh do nguồn cung vẫn dồi dào, được đảm bảo. Rủi ro về thiên tai bão lũ có thể làm giá một số mặt hàng tăng cục bộ tại một số địa bàn tác động nhất định tới CPI.
Giá cả mặt hàng nguyên liệu
Trái lại, giá một số mặt hàng nguyên liệu có khả năng sẽ tiếp tục ở mức cao. Như sắt thép, phân bón do thiếu hụt nguồn cung trên thế giới. Trong tháng 8, giá thép đã tương đối ổn định so với những tháng trước. Nhưng vẫn có thể tăng nhẹ vào thời điểm cuối quý 3, đầu quý 4 khi bước vào mùa xây dựng
Giá cả các dịch vụ khác
Bên cạnh đó, chi phí lưu thông, vận chuyển hàng hóa trên thế giới tăng cao. Ảnh hưởng đến giá cả hàng hóa xuất, nhập khẩu. Nhất là đối với một nền kinh tế có độ mở cao như Việt Nam, tăng trưởng chủ yếu dựa trên xuất nhập khẩu. Rủi ro tiềm ẩn bong bóng tài sản đến từ thị trường bất động sản, chứng khoán. Nếu không có những biện pháp điều tiết phù hợp là các yếu tố tác động gián tiếp tới tâm lý tiêu dùng nói chung.
Bên cạnh đó, theo ông Nguyễn Anh Tuấn. Áp lực từ việc thực hiện lộ trình giá thị trường một số dịch vụ công trong giai đoạn tới. Trong đó phải tính đến việc triển khai Nghị định số 60/2021/NĐ-CP về cơ chế tự chủ đối với đơn vị sự nghiệp công lập. Và đặt mục tiêu cơ bản hoàn thành lộ trình tính giá dịch vụ trong năm 2021. Theo đó, trong trường hợp xem xét tăng giá dịch vụ khám, chữa bệnh bước 3. Kết cấu chi phí quản lý thì sẽ tác động đến CPI khoảng 0,13%.
Trên cơ sở đánh giá tình hình dịch bệnh trong nước. Và diễn biến giá cả các mặt hàng trên thế giới và trong nước. Bộ Tài chính đề xuất triển khai nhiều biện pháp tổng thể để kiểm soát lạm phát những tháng cuối năm như sau:
Biện pháp để kiểm soát lạm phát những tháng cuối năm
Để thực hiện kiểm soát lạm phát theo chỉ tiêu Quốc hội giao. Bộ Tài chính đề xuất triển khai một số biện pháp. Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường giá cả, quản lý kê khai giá, niêm yết giá theo quy định pháp luật. Theo dõi sát diễn biến cung cầu. Giá cả thị trường các mặt hàng quan trọng, thiết yếu để có biện pháp điều hành phù hợp. Chủ động tháo gỡ khó khăn. Và có phương án điều tiết nguồn hàng. Để tăng lượng cung ứng cho các địa phương có dịch bệnh cần cách ly hoặc giãn cách xã hội. Bảo đảm cung cấp đủ hàng hóa thiết yếu cho người dân.
Tiếp tục đánh giá, cập nhật kịch bản điều hành giá cho nửa cuối năm để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng-Trưởng ban Chỉ đạo điều hành giá. Nhất là việc tính toán, điều chỉnh giá các mặt hàng do nhà nước quản lý. Các dịch vụ công đang triển khai lộ trình thị trường. Từ đó, đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát. Và phù hợp với tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp như hiện nay.
Tổng Cục trưởng Tổng cục Thống kê cũng đề xuất thêm. Đối với nguyên liệu đầu vào quan trọng như sắt thép, vật liệu xây dựng, cần thúc đẩy tăng năng lực sản xuất trong nước. Việc cung ứng cho thị trường trong nước nên được ưu tiên hơn thị trường xuất khẩu. Đồng thời, chủ động các biện pháp kiểm soát, bình ổn giá các mặt hàng. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Tránh để xảy ra hiện tượng tăng giá bất hợp lý. Tung tin thất thiệt gây bất ổn thị trường.