Tre không chỉ được tìm thấy trong văn học, sử sách mà còn là vật liệu xây dựng thân thiện được sử dụng trong nhiều công trình kiến trúc quốc tế. Đây là loại vật liệu đặc biệt và được gọi là “thép xanh” trong ngành xây dựng và kiến trúc. Nó có đặc điểm là cứng hơn gỗ và không toả nhiệt như bê tông, thế nên rất thích hợp với khí hậu nhiệt đới nóng ẩm. Trong những năm gần đây, việc sử dụng các vật liệu thân thiện với thiên nhiên, đặc biệt là tre đang trở thành nguồn cảm hứng và thách thức hấp dẫn cho các kiến trúc sư thể hiện tài năng của mình. Hãy cùng ducatiny.com điểm qua 10 công trình kiến trúc bằng tre độc đáo, ấn tượng và nổi tiếng nhất nhé!
Tre – “thép xanh” của ngành kiến trúc
Sau khi bị bỏ rơi bởi sự lên ngôi của bê tông và thép ở thế kỷ 20, tre đang ngày càng được tích hợp vào các công trình hiện đại do tính nhẹ nhàng và linh hoạt của nó. Do tốc độ sinh trưởng nhanh, vật liệu sinh học này có giá cả phải chăng, tái tạo nhanh chóng và có thể cô lập một lượng lớn carbon từ khí quyển.
Đồng thời, các nhà nghiên cứu cho biết sức mạnh của tre có thể giúp nó thay thế bền vững các loại cốt thép truyền thống cũng như tạo ra những cấu trúc có khả năng chống lại các thảm họa thiên nhiên như động đất và bão. “Tôi nghĩ rằng tre sẽ thay thế các vật liệu khác và trở thành ‘thép xanh’ của thế kỷ 21”, kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa chia sẻ với Dezeen.
12 công trình kiến trúc bằng tre ấn tượng nhất mà bạn nên biết
Phòng tập thể dục The Arc (Indonesia)
Phòng tập thể dục The Arc được cấu tạo từ những vòm tre cao 14 mét và kết nối với nhau bằng các tấm lưới chống đàn hồi được uốn cong. Đây là dự án mới nhất nằm trong khuôn viên của ngôi trường tư nhân Green School ở Bali, Indonesia, do công ty kiến trúc Ibuku thiết kế. Công trình này thể hiện giải pháp thiết kế mới bằng tre và trở thành điển hình cho cấu trúc nhẹ hoàn toàn trong xây dựng. Nhờ đó, tạp chí Dezeen gọi The Arc là “công trình kiến trúc chưa từng có” trên thế giới.
Công trình mái che “Impression Sanjie Liu” (Trung Quốc)
Công ty kiến trúc Illab đã thiết kế canopy (mái che) tại địa điểm diễn ra buổi trình diễn ánh sáng “Impression Sanjie Liu” ở Li Giang (Dương Sóc, Trung Quốc). Mái che dài 140 mét bằng tre được tạo nên bởi bàn tay của những thợ thủ công địa phương. Nó giống như lơ lửng trong khoảng không khi ngắm nhìn từ xa. Công trình là sự kết hợp tuyệt vời giữa nghệ thuật kiến trúc và cảnh sắc thiên nhiên ngoạn mục của vùng núi đá vôi.
Nhà thi đấu thể thao Bamboo Sports Hall (Thái Lan)
Nhà thi đấu thể thao trở thành điểm nhấn nổi bật của trường quốc tế Panyaden (Thái Lan). Công trình được làm hoàn toàn bằng tre. Nó được thiết kế theo hình ảnh hoa sen cách điệu đại diện cho Phật giáo Thái Lan. Nhà thi đấu có giàn tre đúc sẵn dài 17 mét không cần gia cố bằng thép, vừa đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn trong xây dựng, còn chịu được gió lốc và động đất thường xuyên xảy ra ở địa phương.
Công trình kiến trúc bằng tre Bamboo Pavilion (Trung Quốc)
Bamboo Pavilion có diện tích 1.570 mét vuông do Zuo Studio thiết kế. Nó được lấy cảm hứng từ dãy núi trung tâm của Đài Loan (Trung Quốc). Công trình được làm bằng tre Moso và tre Makino, những vật liệu xanh nổi tiếng của Đài Trung. Nó tạo cho du khách cảm giác như đang đi bộ qua một khu rừng tre. Tạp chí Dezeen nhận xét Bamboo Pavilion là “không gian làm thay đổi nhận thức và tầm nhìn của con người về giá trị, tính linh hoạt của tre trong xây dựng”.
Công trình Bamboo Ring do Kengo Kuma thiết kế
Kengo Kuma đã mô tả tre là “vật liệu của tương lai” và kết hợp nó với sợi carbon để tạo ra một cấu trúc tự chống đỡ, có độ bền cao, được lắp đặt tại V&A ở Liên hoan Thiết kế London 2019. Theo Kuma, kiểu xây dựng này có thể giúp tạo ra những tòa nhà có khả năng chống chọi. Đặc biệt là khả năng chống chọi với các thảm họa thiên nhiên như trận động đất ở miền Đông Nhật Bản năm 2011. “Đây là một vật liệu mới mà chúng tôi có thể cố gắng mang lại cho thành phố,” ông nói.
Rising Canes là công trình bằng tre do Penda thiết kế
Cấu trúc Rising Canes được studio kiến trúc Penda lắp dựng để giới thiệu công trình xây dựng bằng tre theo mô-đun, có thể được sử dụng để tạo thành nhà ở khẩn cấp, khách sạn di động và thậm chí là trọn cả thành phố bền vững cho 200.000 người.
Nó được trưng bày tại Tuần lễ Thiết kế Bắc Kinh 2015. Mẫu thử nghiệm đã cho thấy các thân cây dọc và ngang được kết nối với nhau. Nó được kết nối thông qua các khớp hình chữ X của cùng một loại vật liệu. Từ đó giúp tạo ra các khối lồng vào nhau. Chúng có thể được mở rộng theo mọi hướng. Hơn nữa nó còn cho phép kiến trúc phát triển cùng với cư dân của nó. Nhà đồng sáng lập Chris Precht cho biết: “Cấu trúc này có thể phát triển cao lên như những cái cây.”
Công trình Thread (Senegal)
Thread là một mái che nhấp nhô bao phủ và uốn nếp trên các toà nhà quét vôi trắng. Nó nằm trong trung tâm văn hóa của một ngôi làng ở Senegal. Công trình này do kiến trúc sư người Nhật Bản Toshiko Mori thiết kế. Cấu trúc tre linh hoạt của nó đã giúp tạo ra sự tái hiện một cách hiện đại. Nó thể hiện sự uyển chuyển của mái tranh truyền thống, bao quanh một số sân ngoài trời.
Nhà hát Hardelot (Pháp)
Nhà hát Hardelot do studio Andrew Todd thiết kế. Nó có sự kết hợp hoàn hảo giữa yếu tố truyền thống và phong cách hiện đại. Tổng thể công trình gợi nhớ đến những ngôi đền Nhật Bản và kiến trúc bằng gỗ châu Âu thời Trung cổ. Đây cũng là toà nhà đầu tiên ở Pháp sử dụng tre làm vật liệu ốp tường.
Nhà hàng Vedana (Việt Nam)
Nhà hàng Vedana là trung tâm của khu phức hợp nghỉ dưỡng Vedana. Nó được xây dựng tại bìa rừng Cúc Phương. Công trình do công ty TNHH Võ Trọng Nghĩa thiết kế và xây dựng. Công trình có chiều cao 16 mét và diện tích bằng mái hơn 1.000 mét vuông. Mái vòm 3 tầng của nhà hàng kết cấu từ 36 khung tre. Công trình được lấy cảm hứng từ kiến trúc truyền thống Việt Nam. Đến nhà hàng Vedana, du khách sẽ được chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo. Không chỉ vậy, bạn còn được tận hưởng không gian xanh của núi rừng.
Đền Đền Luum (Mexico)
Đền Luum tọa lạc trong khu rừng rậm được bảo tồn thuộc thị trấn ven biển Tulum, Mexico. Công trình bao gồm 5 mái vòm được làm từ tre. Đó là những cây tre được trồng ở bang Chiapa có khả năng chống chọi với bão nhiệt đới. Đền Luum được sử dụng để tổ chức các sự kiện cộng đồng như hội thảo, thiền, yoga,… Dự án là biểu tượng cho sự phát triển bền vững. Nó có sự kết hợp giữa thiết kế hiện đại và vật liệu hữu cơ truyền thống. Đồng thời nó cũng giúp nâng cao nhận cho người dân trong việc bảo vệ hệ sinh thái xung quanh.
Biệt thự tre Sharma Springs Residence (Indonesia)
Sharma Springs Residence là một công trình bằng tre tiêu biểu. Biệt thự độc đáo này gồm sáu tầng, bốn phòng ngủ. Biệt thự rộng hơn 8.000 mét vuông nhìn ra thung lũng sông Ayung. Biệt thự Sharma Springs Residence bao gồm nhiều không gian như: sảnh chính, thư viện, phòng khách chung, phòng chơi cho trẻ em, phòng tập yoga ven sông, bể bơi riêng, spa ngoài trời. Bên cạnh đó là một không gian dành cho những bữa tiệc nướng bên hồ bơi. Tất cả đều nằm gọn trong khu vườn uốn lượn tuyệt đẹp.
Bamboo Wing (Việt Nam)
Bamboo Wing lấy ý tưởng từ cánh chim hạc vút lên từ miền đất Hùng Vương cổ xưa. Chất Việt và tính thân thiện với môi trường biểu hiện rõ ở khung kết cấu tre (tầm vông), ở các liên kết không kim loại, ở mái lợp bằng cây ‘vọt’, ở đồi đất phủ xanh trên các không gian phục vụ.
Đây là công trình kiến trúc duy nhất của Việt Nam được vinh danh cùng 89 công trình kiến trúc quốc tế khác nhận Giải thưởng International Architecture Award (IAA) – giải thưởng được tổ chức hàng năm nhằm tôn vinh những công trình kiến trúc và quy hoạch đô thị xuất sắc nhất thế giới vào ngày 6/7/2011. Ngoài Bamboo Wing, KTS này còn là tác giả của nhiều công trình kiến trúc tre độc đáo khác như Bar Gió và Nước, dự án Gian triển lãm Việt Nam (Expo Thượng Hải 2010) và Hill restaurant ở Mexico.